[tlhIngan Hol] Hol Sarraj tlhIn tIDel

[Daniel Dadap]

'op wen «qabpaq»Daq be' loD je Segh mu'tay' rIchlu'taHvIS loQ Hol SarDaj tlhIn[1] Delpu' ghunchu'wI'. mu' puS Delpu' neH 'a vIvuQlu'bej. Hol Sarmey tlhIn bojal'a' je tlhIH? tIDel!

loQ Hol SarwIj tlhIn pab mu'tay' je vIDel (not jIQummeH vIlo', mISmoHlaHmo'):

* DuHbej «-taHvIS», 'a DuH je «-lI'vIS». ghantoH: «yu'muD vInaQmoHlI'vIS Hov leng vIbejtaH.»
* cha' pongmey ghaj ngutlh «'»: «qaghwI'», «'ay» je.
* «ghaH/chaH» DalaH je Hol lo'laHbe'bogh Dep'e'. «'oH/bIH» Da yInbe'bogh Doch neH.
* ghuQ muchlu'DI', wanI' Del wot «bom».
* 'ay' lugherlu'DI' chenchugh «mIr» vaj «tlharwIl» 'oH ngIq 'ay''e'. ghantoH: HaSta much mIr 'oH Hov leng'e'. Hoch Hogh tlharwIl chu' muchlu'.
* «naHwI'» ghaH Ha'DIbaH SopQo'bogh ghot'e'. «naHchu'wI'» ghaH Ha'DIbaH, nIm, QIm, Hoch Ha'DIbaH Hal Soj je SopQo'bogh ghot'e'. (mu'wIj ru' lo'lu'chugh «naHchu'wI'» jIH.)
* «'Inglan Hol» 'oH DIvI' Hol''e'.
* wa' SepDaq boghpu'chugh vay' 'ej latlh Sep DabchoHchugh vaj «novpu'wI'» ghaH.
* latlh ngoDHommey vIlIjpu'bogh je

[1] DIvI' Hol mu' «idiolect» lo'pu'