[tlhIngan Hol] Rendered fat

SuStel sustel at trimboli.name
Mon Feb 20 05:30:51 PST 2017


On 2/20/2017 12:53 AM, Ed Bailey wrote:
> QeS, bIQIj 'e' DaQoy DaneHmo', choquvmoH.

/Because you want to hear that you explain.../ I think you meant *jIQIj.*


> vaj vuDwIj vIQIjmeH vIvum 'e' Daqotlhbej.
>
> wa'DIch jIQIjbe', pIj Sojvam ngachlu'pu'mo' 'ej Sojvam wuqlaHmo' marq 
> 'oqranD neH. tagha' wuq marq 'oqranD 'e' vIjInqu', jIjatlhpu'. 
> wuqchugh, ramchoH Hoch latlh vuD.
>
> jIQIjchoHpa', paghDIch mIw vIja'. taghwI' jIHtaHvIS, jIngongmeH 
> jIngong vIneH. Dayaj'a'? wotDaq DIpDaq je mojaqmey vImutlh ngugh vIneH.
> naQjej rurmo' wot, ghantoH <chuH> vIlo'. vay''e' chuHlu'bogh 'oSbej 
> ?chuHlu'wI' 'e' SIbI' vItlhoj.

*vay'e' chuHlu'bogh 'oSbej *chuHlu'wI' SIbI' 'e' vItlhoj*

or

*SIbI' vay''e' chuHlu'bogh 'oHSbej *chuHlu'wI' 'e' vItlhoj*


> lughqu'law', 'a wa'DIch DujwIj vIvoqmo' neH. meq vIngu'laHbe'pu'.

This is probably not a good place for *-pu'.* You're describing your 
state of mind at a particular time, not a completed event or state of 
mind. That state might be over now, but in the narrative, it isn't. It's 
just what your state was.


> vay' vIHaDnISbogh vItu'pu'. <yIvoq 'ach yI'ol>, qar'a'?
>
> cha' mojaqvam luDuDlu' 'e' tuch'a' TKD, ngugh 'e' vISIv. TKD 3.2.2 
> vIlaDpu'. wotDaq <-wI'> chellu'DI', DIp moj wot 'ej mu'tlheghDaq 
> wotvam tlha'bogh DIp'e' 'oS DIpvam chu' 'e' QIj TKD. vaj chuHbogh vay' 
> 'oS chuHwI'.
> Hoch QIjbe' TKD. DIp nap chenmoH wot <-wI'> je 'e' nughojmoH TKD, 'ach 
> <-wI'> latlh mojaq je ghajchugh wot, qaSbogh wanI' 'angbe' TKD. 'a 
> qay' <-lu'> neH 'e' wIloylaH. ghu' le' 'oHba' wot'e' tlhejbogh <-lu'>.
>
> nItebHa' qaSlaHbe' wot, <-lu'>, <-wI'> je lutob mu'mey'e' lo'pu'bogh 
> marq 'oqranD net Qub. TKD 3.2.2 qontaHvIS, ghu'vam qelbe'taH 'e' vIQub.
>
> cha' meqmo' ghu' le' 'oH wot'e' tlhejbogh <-lu'>.
>
> wot tlhejtaHvIS <-lu'>, mu'tlheghDaq wotvam tlha'laH pagh DIp. meq 
> wa'DIch'e' 'oH ngoDvam'e'.
>
> wot tlha'bogh DIpvaD per vIHutlh. naQjej rurmo' wot, DIpvamvaD 
> <chuHwI' DIp> vIper. wot nungbogh DIpvaD <DoS DIp> vIper.
>
> wot tlhejtaHvIS <-lu'>, moHaq pIm poQ wotvam je. meq cha'DIch 'oH 
> ngoDvam'e'.
> DoS DIpvaD chuHwI' DIp DamoH rom chut.

In English passive voice, this is true. *-lu'* is not English passive 
voice. In Klingon, when *-lu'* is added, the object remains the object.


> So'bogh DoS DIp chu' jal rom chut je,

/The rule of accord envisions a new, hidden target noun/?


> vaj DoS DIpvam chu'vaD <ghaH> <'oH> ghap**qellaH vay' 'e' ghet moHaq 
> le' DIlo'bogh.

*lughet*


> 'a potlhbe', mu'tlheghDaq DI'rujDaq ghap DoS DIpqoqvam chu' 
> tu'be'lu'mo'. wotvaD DoS DIp 'oHtaH nungbogh DIp'e'. moHaqvaD chuHwI' 
> DIp mojlaw' nungbogh DIp. ghu'vam vIqelmeH DIvI' Hol qechmey /subject/ 
> /object/ je, jImISqu'choH. 'ach vuDlIj QIjmeH /subject/ /object/ je 
> wuv SuStel. rarchu'be' tlhIngan Hol, qechmeyvam je 'e' vIQub.
>
> ghu'vam le'mo', SuStel vuD vIHon. latlh meq vIghaj. 'oSlaHbe' wot'e' 
> tlhejbogh <-lu'> <-wI'> je, 'eb lonlu'pu' 'ej pagh chavlu'.

Hoch 'eb jon Hol 'e' SaHbe' Hol.


> mu' chenmoHmeH mIw DuH lonlu'. vaj vay' chuHlu'bogh 'oSlaHbe' 
> ?chuHlu'wI' 'ej cha' mu' DIlo'nIS. <vay' chuHlu'bogh> vIlo'laH, 'a 
> jIHvaD <?chuHlu'wI'> 'IH law' <vay' chuHlu'bogh> 'IH puS, ngajmo' 
> ?chuHlu'wI' 'ej nItebHa' chang'eng luchenmoHmo' chuHwI' ?chuHlu'wI' 
> je. me'ghan poQ Hoch 'er'In.
> chaq Sov puS vIghaj 'ej chaq vulqangan meqmey rurbe' Hoch meqmeywIj. 
> Sov law' ghajbej SuStel, 'a vulqangan meqmey lo'law' je. potlh Sov, 'a 
> tlhIngan HolvaD muj vulqangan meqmey 'e' vIQub je.

Doghqu' mu'tlheghmey vorgh. ngeb vulqangan tlhIngan je. Human maH.


>
> jagh QaHbe'nISlu' 'a vuDDaj meq qaq buSHa'law' SuStel.

nuqjatlh? /SuStel seems to ignore his preferable opinion./


> wot tlhejbogh <-lu'> <-wI'> je ngaSbogh mu'tlhegh naDpu''a' marq 
> 'oqranD? ghobe' vIQub.

Interesting sentence. Can one use an exclamation as the object of a verb?


> chaq not wuqnIS, pagh chaq tu'qomvam par, pagh chaq latlh meg ghaj.

You've misspelled *meq* like a common convention bag-seller!


> wa' 'eb jonmeH cha' 'eb lon neHbe' 'e' vItu'. Sojvam wuqchugh, latlh 
> 'eb lon chaq 'e' jal.
>
> vuDwIjvaD meq yap vI'ang 'e' vItul. 'a ram vuDwIj, Qochchugh marq 
> 'oqranD. 'e' vIlajchu'.

-- 
SuStel
http://trimboli.name

-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://lists.kli.org/pipermail/tlhingan-hol-kli.org/attachments/20170220/735e22ef/attachment-0002.htm>


More information about the tlhIngan-Hol mailing list